Các trường hợp được cấp giấy chứng nhận lưu trú tạm thời (Fiktionsbescheinigung) tại Đức

Fiktionsbescheinigung là gì?

Fiktionsbescheinigung là giấy chứng nhận tình trạng lưu trú tạm thời do Sở Ngoại kiều cấp, giúp công dân nước thứ ba tại Đức chứng minh họ vẫn được phép lưu trú hợp pháp trong khi chờ xử lý hồ sơ xin cấp mới hoặc gia hạn giấy phép cư trú.

Trên giấy này có một khung gồm 4 ô vuông, và quyền lợi đi kèm sẽ phụ thuộc vào ô nào được đánh dấu.

1. Nộp đơn lần đầu xin giấy phép cư trú

Căn cứ pháp lý: §81 khoản 3 Luật Cư trú (AufenthG)
Đối tượng: Công dân các nước được phép nhập cảnh vào Đức không cần thị thực, khi nộp đơn lần đầu xin giấy phép cư trú tại Sở Ngoại kiều.
Quyền lợi: Được ở lại Đức hợp pháp cho đến khi có quyết định.
Hạn chế: Không được phép làm việc và không được rời Đức để tái nhập cảnh bằng giấy này.
Ví dụ: Công dân Nhật Bản vào Đức bằng diện miễn thị thực 90 ngày, muốn học đại học nên nộp đơn xin giấy phép cư trú. Trong lúc chờ xử lý, họ được cấp Fiktionsbescheinigung theo §81(3), nhưng nếu rời Đức thì chỉ có thể quay lại trong thời hạn miễn thị thực ban đầu.

2. Gia hạn giấy phép cư trú hiện tại

Căn cứ pháp lý: §81 khoản 4 Luật Cư trú (AufenthG)
Đối tượng: Người đã có giấy phép cư trú và nộp đơn gia hạn trước khi hết hạn.
Quyền lợi: Giấy phép cũ vẫn tiếp tục hiệu lực cho đến khi có quyết định mới, bao gồm quyền đi làm và tái nhập cảnh.
Lưu ý khi du lịch: Nên mang theo hộ chiếu, giấy phép cư trú cũ và Fiktionsbescheinigung.
Ví dụ: Một điều dưỡng viên có giấy phép cư trú hết hạn 31.12.2022, nộp đơn gia hạn từ 01.10.2022 nhưng đến hạn vẫn chưa có kết quả, sẽ được cấp Fiktionsbescheinigung để tiếp tục làm việc và đi lại.

3. Người có giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis)

Trường hợp này không cần và không thể xin Fiktionsbescheinigung.
Khi đổi hộ chiếu mới, quyền cư trú vĩnh viễn vẫn giữ nguyên. Chỉ cần xuất trình hộ chiếu mới, hộ chiếu cũ và thẻ cư trú cũ.

Các loại Fiktionsbescheinigung và ý nghĩa

Hãy chú ý dấu “X” ở mặt sau giấy, vì mỗi loại có quyền hạn khác nhau:

§81(4) – Fortgeltungsfiktion: Tiếp tục hiệu lực giấy phép cư trú cũ → Được đi du lịch và quay lại Đức khi giấy còn hạn.
§81(3) câu 1 – Erlaubnisfiktion: Cho phép ở lại tạm thời chờ quyết định → Không nên rời Đức vì sẽ không quay lại được bằng giấy này.
§81(3) câu 2 – Duldungsfiktion: Tạm thời hoãn trục xuất → Đang trong diện phải rời Đức nhưng chưa thể thực hiện.

Trước khi đi du lịch nước ngoài

Sở Ngoại kiều không đảm bảo giấy của bạn sẽ được nước khác chấp nhận. Hãy kiểm tra trước với lãnh sự/quốc gia bạn dự định đến.

Tôi có được phép làm việc không?

Thông tin về quyền lao động sẽ ghi ở phần Nebenbestimmungen (Điều kiện phụ):

Erwerbstätigkeit erlaubt: Được làm mọi công việc, kể cả tự doanh.
Beschäftigung erlaubt: Chỉ được làm việc theo hợp đồng lao động.
Beschäftigung als [nghề] bei [công ty] erlaubt: Chỉ được làm công việc cụ thể tại công ty đó.

Nếu giấy phép cư trú cũ cho phép làm việc, quyền này thường sẽ được duy trì trong thời gian chờ xử lý.